MAM COLLOQUIUMS

Türkiye’de Bir Akademik Alanın Doğuşu: Medya ve İletişim Çalışmaları Çalıştayı

1 Nisan 2016 Cuma Salon: ZEYREK SALONU

Medya ve iletişim çalışmaları müktesebatının ve formasyonunun dayandırıldığı yer ve dönem, yirminci yüzyılın ilk yarısında Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa’da yürütülen akademik çabalardır. Bu çalışmalar sonucunda İkinci Dünya Savaşı sonrasında uluslararası sisteme egemen olan ve Soğuk Savaş kavramıyla ifade edilen iki kutuplu güç eksenli mücadelenin siyasi, ekonomik ve askerî alanların ötesinde sosyokültürel ve entelektüel/akademik alanlara da ciddi biçimde yansıtıldığı bir ortamda, medya ve iletişim çalışmaları üniversitelerde müstakil bir akademik alana dönüşmüştür.

İkinci Dünya Savaşı sonrası süreçte ABD’nin uluslararası güç ilişkilerini belirleyen durumuyla da ilintili olarak sosyal bilim çalışmalarında Batı dışı toplumları hedefleyen projeler bağlamında “modernleşme kuramı” ana tartışma konularından birisidir. Bu kuramın kurucu ismi olarak bilinen Daniel Lerner’ın Türkiye dâhil olmak üzere 6 Ortadoğu ülkesinde kitle iletişim araçlarının modernleşmeye etkisini araştırdığı ve medya ve iletişim alanında bir ilk olan saha çalışması bu açıdan önem arz etmektedir (The Passing of Traditional Society: Modernizing the Middle East. 1958, New York: Free Press).

Akademide elli yılı aşkın bir geçmişi olan medya ve iletişim çalışmalarının kurumsal ve kuramsal bir varlık kazanmasının tarihsel-toplumsal bağlamı, günümüze kadar devam eden çalışmaları anlama açısından dikkate değerdir. Bundan dolayı, medya ve iletişim çalışmalarının soğuk savaş döneminin paradigmasına uygun olarak toplumsal, siyasal ve ekonomik sistemlerin istikrarına dair açıklamalar üzerinden sistemleştirilmeye çalışıldığına ilişkin literatürü akılda tutmak gerekmektedir.

Uygulama-kuram, akademik-ticari, demokrasi-güvenlik, gelişmiş-gelişmekte olan-gelişmemiş ikilemleri, gerilimleri ve kavramları etrafında oluşan, gelişen ve kurumsallaşan bir akademik alanla karşı karşıyayız. Modernleşme kuramının da rengini verdiği bir akademik alan olarak medya ve iletişim çalışmalarının Türkiye’de ortaya çıkışına ve kurumsallaşmasına yapısal bir karakter kazandırdığı için bu çerçeve önemlidir.

Günümüzde sayıları altmışı geçen iletişim fakülteleri bünyesinde lisans ve lisansüstü düzeyde yürütülen eğitim-öğretim faaliyeti ile son yılarda hem nicelik hem de nitelik açışından artış gösteren medya ve iletişim çalışmalarının Türkiye’deki tecrübesi çok boyutlu olarak incelenmeyi beklemektedir. Gazetecilik Enstitüsü’nden başlamak üzere yarım yüzyılı aşan Türkiye’de medya ve iletişim eğitimi ve öğretimi, medya ve iletişim araştırmaları, üniversite dışında yapılan akademik çalışmalar, bu çalışmaların düşünce kaynakları, kuramsal ve metodolojik problemleri, üretilen bilginin niteliği, üretilen bilginin entelektüel ve toplumsal karşılığı, Türkiye’ye taşınan veya burada ortaya çıkan kuramsal yaklaşımlar ve gelenekler gibi temel meselelerin üzerinde yeterince durulduğunu söylemek güçtür.

Bu noktadan hareketle, Aralık 2013’te Hediyetullah Aydeniz’in koordinatörlüğünde Bilim ve Sanat Vakfı Medeniyet Araştırmaları Merkezi bünyesinde, Türkiye’de Medya ve İletişim Çalışmaları Atölyesi başlatılmıştı. Yaklaşık iki yıl süren bu atölyede, Osmanlı’dan günümüze Türkiye’de medya ve iletişim çalışmalarına temel teşkil edecek veya bu çerçevede değerlendirilebilecek birincil kaynaklar üzerinden temel kavram ve yaklaşımların tespiti, medyayla ilgili çok boyutlu gelişmelerin ortaya çıkışı, medya ve iletişim alanına dair akademi bünyesindeki ilk kurumsallaşma çabaları ve ilk akademik çalışmaların incelenmesi hedeflendi.

Söz konusu atölye çalışmaları çerçevesinde, Bilim ve Sanat Vakfı Medeniyet Araştırmaları Merkezi bünyesinde 1-2 Nisan 2016 tarihlerinde Türkiye’de Bir Akademik Alanın Doğuşu: Medya ve İletişim Çalışmaları üst başlıklı bir çalıştay düzenlendi. Çalıştayda, Türkiye’de medya ve iletişim çalışmalarının akademi bünyesinde müstakil bir alana dönüşme çabalarının ilk evresi olarak değerlendirebilecek 1950-1980 dönemi ile 1950 öncesi dönemin tecrübe ve bilgi birikimini merkeze alan çeşitli tebliğlere yer verildi. Çalıştayın odağını ise, Türkiye’de medya ve iletişim çalışmalarının düşünce kaynakları, kuramsal ve metodolojik problemleri, bu alanda üretilen bilginin niteliği ile onun entelektüel-toplumsal karşılığı ve bu süreçte rol alan akademisyenler oluşturdu.

 

 

Bilim ve Sanat Vakfı

Medeniyet Araştırmaları Merkezi

TÜRKİYE’DE BİR AKADEMİK ALANIN DOĞUŞU:

MEDYA VE İLETİŞİM ÇALIŞMALARI ÇALIŞTAYI

(1-2 Nisan 2016)

 

I. Gün – 1 Nisan 2016

Kayıt (09:30-10:00)

Açış ve Selamlama (10:00-10:30)

İshak Aslan, Hediyetullah Aydeniz

I. Oturum (10:30 -11:15)

Moderatör: İshak Arslan

Alim Arlı: “Sosyal Bilimlerde Paradigma Dönüşümü ve Türkiye Örnekler (1945-1980)”

II. Oturum (11:15 -12:00)

Moderatör: Alim Arlı

Alev Erkilet: “İkinci Dünya Savaşı Sonrası Süreçte Bilgi-Siyaset İlişkisi ve İletişim Çalışmaları” 

Ara (12:00-12:15

III. Oturum (12:15 -13:00)

Moderatör: Burcu Kaya

Hediyetullah Aydeniz: “Türkiye’de Medya ve İletişimin ‘Akademileşmesi’ (1950-1980)”

Öğle Arası (13:00-14:20)

IV. Oturum (14:30 -15:15)

Moderatör: Haldun Narmanlıoğlu

Cengiz Anık: “İletişim Biliminin Bilimselliği”

V. Oturum (15:15 -16:00)

Moderatör: Vedat Demir 

Hediyetullah Aydeniz, Yusuf Ziya Gökçek, Esme Karaköse:  “Kavram Haritası: Matbuat Tarihindeki İlk Metinler Üzerinden Medya İletişim Çalışmalarıyla İlişkili Kavramlar Üzerine Bir Çalışma”

Ara (16:00-16:15)

VI. Oturum (16:15 -17:00)

Moderatör: Orhan Baytar

Yusuf Özkır: “Türkiye’nin Demokrasiye Geçiş Sürecinde Gazetecilik Anlayışı ve Gazetecilerin Beklentilerinin İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Enstitüsü’nün Kuruluşuna ve Medya Eğitimine Etkisi”

VII. Oturum (17:00 -18:00)

Moderatör: Murat Şentürk

Ömer Faruk Özcan, Yusuf Ziya Gökçek:  “Ahmet Emin Yalman: Türkiye’de Basın Tarihi ve Değerler ine Öncü Bakış”

 

II. Gün – 2 Nisan 2016

VIII. Oturum (10:30 -11:15)

Moderatör: Peyami Çelikcan

Kurtuluş Kayalı: “Akademinin Yeşilçam'a Bakışı (1950 ve Sonrası)”

IX. Tecrübe Paylaşımı Özel Oturumu (11:15-12:15)

Moderatör: Hediyetullah Aydeniz

Konuşmacılar: Oya Tokgöz

Ara (12:15-12:30)

Genel Değerlendirme ve Tartışmalar (12:30 -13:15)

Kapanış Yemeği (13:30-14:30)

 

TEBLİĞCİLER

  • Alev Erkilet (Doç. Dr.), İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyoloji Bölümü
  • Alim Arlı (Yrd.Doç.Dr.), İstanbul Şehir Üniversitesi Sosyoloji Bölümü
  • Cengiz Anık (Prof. Dr.), Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi
  • Esme Karaköse, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi
  • Hediyetullah Aydeniz (Yrd. Doç. Dr.), Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi
  • Kurtuluş Kayalı (Prof. Dr.), Ankara Üniversitesi, DTCF
  • Oya Tokgöz (Prof. Dr.), Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi
  • Ömer Faruk Özcan (Arş. Gör.), Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi
  • Yusuf Özkır (Yrd. Doç. Dr.), İstanbul Medipol Üniversitesi İletişim Fakültesi
  • Yusuf Ziya Gökçek (Öğr. Gör. ), Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi

 

DÜZENLEME KURULU

  • Hediyetullah Aydeniz (Yrd. Doç. Dr.), Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi
  • Yusuf Ziya Gökçek (Öğr. Gör.), Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi
  • Esme Karaköse, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi
  • Eyüp Süzgün (Öğr. Gör. ), İstanbul Şehir Üniversitesi

 

 

خيار المحررين

SEMINARS

As the most traditonal activity of BISAV, the courses take place in every fall and spring of a year.

MORE INFO


تابعنا

الاشتراك في النشرة الإخبارية لدينا لتلقي الأخبار والتحديثات.