KAM ROUNDTABLE MEETINGS

Democracy and Democratisation: The Experience of South Asia

Imtiaz Ahmed

9 Mayıs 2011 Pazartesi 18:00 Salon: ARAŞTIRMA II SALONU

KAM "Asya Konuşmaları"nda, Bangladeş Dhaka Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Imtiaz Ahmed “Democracy and Democratisation: The Experience of South Asia” başlıklı bir konuşma gerçekleştirecektir.

Halen Dhaka Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde öğretim üyeliğini sürdüren Prof. Dr. Imtiaz Ahmed, aynı zamanda 2004’ten bu yana Fransa’daki Paris Üniversitesi Jean Monet Diplomasi Fakültesi’nde ve 2007’den beri Lübnan’daki Sagesse Üniversitesi Uluslararası İlişkiler ve Müzakereler Bölümü’nde misafir profesör olarak görev yapmaktadır.

Araştırma konuları arasında siyaset teorisi, uluslararası ilişkiler teorileri, dış politika analizi, Güney Asya siyaseti, strateji, kalkınma ve yardımlar, göç ve mülteciler, kadın ve çevre, din ve terörizm bulunmaktadır.

Uluslararası pek çok hakemli derginin yayın kurulunda yer alan Imtiaz Ahmed’in çeşitli kitaplarda ve dergilerde yayımlanan yüzlerce makalesi bulunmaktadır. Telif kitapları ise şunlardır:

Historicizing 1971 Genocide: State versus Person(Dhaka: University Press Limited, 2009).

The Construction of Diaspora: South Asians Living in Japan(Dhaka: University Press Limited, 2000).

State and Foreign Policy: India’s Role in South Asia(New Delhi, India: Vikas Publishing House, 1993 ve Dhaka: Academic Publishers, 1993).

Imtiaz Ahmed’in özgeçmişi ve yayınlanmış çalışmaları hakkında ayrıntılı bilgiye http://www.calternatives.org/imtiaz.phpweb sitesinden ulaşabilirsiniz 

***

İmtiaz Ahmed: ''Güney Asya demokratikleşmesi iniş çıkışlarla dalgalı bir izler''

Değerlendirme:Ahmet Şefik Hatipoğlu

Bangladeş’teki Dhaka Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde öğretim üyeliğini sürdüren, aynı zamanda Fransa’daki Paris Üniversitesi Jean Monet Diplomasi Fakültesi’nde ve Lübnan’daki Sagesse Üniversitesi Uluslararası İlişkiler ve Müzakereler Bölümü’nde misafir profesör olarak görev yapan Prof. Dr. Imtiaz Ahmed, “Demokrasi ve Demokratikleşme: Güney Asya Tecrübesi” başlıklı bir konuşma gerçekleştirdi.

“Güney Asya” tabirinin siyasî olduğunu, sekiz farklı ülkeyi içeren bu coğrafya için yekpare bir ifade kullanılmasının doğru olmadığını belirterek konuşmasına başlayan Prof. Ahmed’e göre Güney Asya dinî, kültürel, etnik ve çevresel yönleriyle aslında değişik coğrafyalara bağlı. Mesela dinî açıdan Ortadoğu ile ilişkiliyken, çevre cihetiyle Doğu Asya’nın bir uzantısı konumunda.

Güney Asya’nın demokratikleşmesi iniş çıkışlarla dalgalı bir seyir izleyegeldi. Bölgedeki demokrasinin gelişiminde İngiliz sömürgeciliğinden kaynaklanan ortak tecrübe etkili oldu. Eski dönemde krala bağlılıkla ilintili egemenlikkavramı, Batı sömürgeciliğiyle birlikte toprak temelli hâle geldi. Benzer bir şekilde modern devletin oluşturduğu düzen de geleneksel toplum düzeninde değişime neden oldu. Prof. Ahmed, geleneksel İslâmî düzende devletin ön planda olmadığını, toplumun merkezinde “cami-vakıf-medrese” üçlüsünün bulunduğunu, sömürgeciliğin bir neticesi olarak modern dönemde devlet mekanizmasının etkisiyle “siyasî toplum-piyasa-sivil toplum” üçlüsünün geleneksel yapının yerini aldığını belirtti. Öte yandan “Sivil toplum Batı’nın icadıdır” düşüncesinin yanlışlığına dikkat çekti: İslâm-Arap geleneğinde “cami-vakıf-medrese” üçlüsü devletten bağımsız özel yapılardı ve bu bağlamda “din merkezli bir sivil toplum” bölgede zaten mevcuttu. Ama sömürgecilik döneminde İngilizler mevcut sivil toplum yapısını yok ettiler ve bölge için yepyeni birer yapı olan siyasî toplumve piyasaile birlikte kendi anlayışlarına uygun bir sivil topluminşa ettiler.

Güney Asya’daki demokratikleşme süreçlerinde muharrik unsur siyasî partilerdi. Parti yapıları ise geleneksel ve lider merkezli olduğundan, hatta liderlik aile içinde el değiştirdiğinden, dışa yönelik demokrasi/özgürlük taleplerine rağmen parti içi demokrasi alt seviyede kaldı. Bu durumun bir uzantısı olarak Güney Asya’da devlet-hükümet-parti-lider arasında çok kuvvetli bir bağ oluştu. Siyasî toplumun diğer alanlar karşısındaki baskın konumu üniversite, piyasa, spor ve medya gibi sivil alanların da Batı’da olmadığı kadar siyasallaşması sonucunu doğurdu. Bu nedenle herhangi bir hükümet değişiminde üniversite, bürokrasi, yargı ve hatta ordu dahi bu değişimin sonuçlarından etkileniyor. Prof. Ahmed’e göre tüm bunlar, piyasa ve sivil toplumun (genel anlamda kültürel alanın) siyasî toplumun etkisinde olmasından kaynaklanıyor ve bu da demokrasinin kısıtlılığını doğuruyor.

Güney Asya ile ilgili bu tablodan yola çıkarak Arap ülkelerinde yaşanan değişimleri de değerlendiren Prof. Ahmed’e göre, söz konusu değişimler siyasî alandan ziyade kültürel zeminde temelleniyor. Diğer yandan demokrasi ile ilgili talepler ulusal sınırlar dâhilinde kısıtlanabilecek bir şey değil; dolayısıyla ulus-sonrası yahut ulus-ötesi bir toplumun oluşması söz konusu. Değişim sürecinde yeni iletişim araçları, yeni (belki de sanal) topluluklar oluşturdu ve bu da değişimi daha da yaygınlaştırmış durumda.

Son olarak Imtiaz Ahmed, mevcut değişimin demokratikleşme olarak görülmesiyle ilgili birkaç sorunu gündeme getirdi: Öncelikle söz konusu hareketlerin kendi içlerinde demokrasi olmadığı takdirde dışa yönelik demokrasi talepleri anlamsızdır. Bu yüzden her şeyden evvel içeride demokrasinin kısıtlılığı ortadan kaldırılmalı. Ayrıca değişim sonrası oluşan düzende bir çoğulculuk olmalı; zira kutuplaşma durumunda üçüncü bir aktörün devreye girmesi (ya ordunun ya da dış güçlerin müdahalesi) kaçınılmaz olur ki özellikle hâkim güç, her zaman gücünü, hâkim olduğunu göstermek ister. Bunun dışında kültürel alanın geleneksel mekanizmalarından yoksun olmasından ötürü nasıl bir düzen kurulabileceği de muğlaklığını korumakta. 

 

 

Bilim ve Sanat Vakfı (Foundation for Sciences and Arts)

Küresel Araştırmalar Merkezi (Centre for Global Studies)

Adres:Vefa Cad., No: 41, 34134, Vefa/İstanbul
Tel: +90 212 528 22 22 / 801-802
Faks: +90 212 513 32 20
E-Posta: kam@bisav.org.tr

 

İLGİLİ YUVARLAKMASALAR

EDITOR'S CHOICE

SEMINARS

As the most traditonal activity of BISAV, the courses take place in every fall and spring of a year.

MORE INFO


FOLLOW US

Add your e-mail address here to be informed about our programs (seminars, symposiums, panels, etc.).