Teori ve Pratiğin Çatışma Alanı: Yerli Yapımlar

Cengiz Uzun

SAMHasbihal
 
11 Temmuz 2005
Değerlendirme: Naz Emel Koç
 
Görüntü yönetmeni Cengiz Uzun, Sanat Araştırmaları Merkezi’nin Hasbihâl konuğuydu. Yapım Asistanı olarak girdiği sektörde çalışmalarına görüntü yönetmeni Colin Mournier'in asistanı olarak kamera arkasında devam etti. Meslek hayatını görüntü yönetmeni olarak sürdüren ve sektöre girdiği on beş yıllık zaman zarfında “Modern Zamanlarda Suyun Hikayesi”, “Barış Manço ile Yediden Yetmiş Yediye”, “Devriye”, “Ekmek Teknesi”, “Çatıdaki Kız”, “Bütün Çocuklarım” gibi belgesel, program ve dizilerde görüntü yönetmenliği yapan, ayrıca klip ve reklamda da deneyimi bulunan Uzun, kendisiyle yaptığımız sohbette bu alanlardaki tecrübelerini dinleyicilerle paylaştı.
 
Zaman zaman kameramanlıkla karıştırılan görüntü yönetmenliği, kameramanlığın birkaç adım ötesinde yer alır. Kameramanın görevi vizörden gördüğünü kaydetmekle sınırlı iken, görüntü yönetmeni görüntüye etki eden her türlü unsuru kontrol altına almakla sorumludur. Görüntü yönetmeni kamerayı tanıdığı kadar, ışık kullanımından da anlamalı, gerekli teknolojik materyal konusunda iyi bir birikime sahip olmalıdır. Elindeki senaryoyu nasıl bir görüntüyle ifade edeceğini bilen kişi yine görüntü yönetmenidir. Bu sorumlulukları üstlenecek kişi, yönetmenin oyuncu ve mizansene yoğunlaşmasına yardımcı olacaktır. Tabiî buraya kadar anlattıklarımız işin teorik kısmı.
 
Uzun’un aktardıklarına göre, hâlâ sektörleşememiş Türk sinema ve televizyon yapımlarında bu tip kurallardan söz etmek oldukça güç. Her yönetmen el yordamıyla belirlediği kaidelere göre hareket ediyor. Genellikle görüntü yönetmeni senaryoyla doğrudan muhatap olmazken, kimi yönetmen işi kameranın başına geçmeye kadar ilerletmiş. Bu durumda, görüntü yönetmeninin çalışma alanına bir miktar müdahale sözkonusu. Görev tanımlarının tam anlamıyla yapılmaması ve ekipler arasındaki uyumsuzluk bu işi yapmayı güçleştiren etkenler arasında. Sanat camiasının görüntüye nasıl etki edeceğini düşünmeksizin, bulduğu her boş duvarı resimle süslemesini bu duruma örnek gösteriyor Uzun.
 
Türkiye’de durum böyleyken yurtdışında her şey çok daha iyi koşullarda ve profesyonelce yapılıyor. Aşk Zamanı ve Kahraman filmlerinden tanıdığımız görüntü yönetmeni Cristopher Doyle, Cengiz Uzun’un işini hakkıyla yapan isimlere gösterdiği örneklerin başında geliyor.
 

Yoğun uğraşlar sonucunda ulaşılan görüntülerin, kurgudan geçtikten sonra bambaşka bir hal alması görüntü yönetmeninin başına gelen kaçınılmaz durumlardan. Uzun’a göre bu oldukça doğal; herkes işini doğru yaptıktan ve ortaya çıkan sonuç iyi olduktan sonra bunda bir sakınca görmüyor. Son olarak Uzun’a gelecekte bir film yönetmek isteyip istemediğini sorduğumuzda, amacının bu olmadığını, görüntü yönetmenliği alanında kendini geliştirmeyi hedeflediğini söylüyor ama gelecekte tek bir film yapmayı düşünebileceğini de ekliyor.

EDİTÖRDEN

2024 Güz Programı

Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.