Modern Döneme Geçişte İslâmî İlimler Tasavvuru

20 Ekim 2007         
De­ğer­len­dir­me: Ali Taşçıoğlu
 
Mo­dern dö­ne­me ge­çiş sü­re­cin­de İs­lâm dün­ya­sın­da or­ta­ya çı­kan bir­çok de­ği­şik­lik içe­ri­sin­de İs­lâ­mî ilim­ler ala­nın­da­ki­ler özel­lik­le dik­kat çek­mek­te­dir. 19. yüz­yıl­dan baş­la­yıp 20. yüz­yı­lın ilk çey­re­ği­ne ka­dar uza­nan za­man di­li­min­de, baş­ta Os­man­lı coğ­raf­ya­sı ol­mak üze­re İs­lâm dün­ya­sı­nın di­ğer böl­ge­le­rin­de­ki âlim ve en­te­lek­tü­el­le­rin İs­lâ­mî ilim­le­re da­ir ta­sav­vur­la­rı­nı ele alan ve bu ta­sav­vur­la­rın kla­sik dö­nem­de­ki yak­la­şım­dan fark­lı­laş­tı­ğı nok­ta­la­ra yo­ğun­la­şan ay­lık bir top­lan­tı di­zi­si baş­la­tan Me­de­ni­yet Araş­tır­ma­la­rı Mer­ke­zi, bu top­lan­tı se­ri­si­ne ge­nel bir çer­çe­ve çiz­me­yi he­def­le­di­ği Mo­dern Dö­ne­me Ge­çiş­te İs­lâ­mî İlim­ler Ta­sav­vu­ru baş­lık­lı pa­ne­li­ni 20 Ekim 2007 ta­ri­hin­de Bi­lim ve Sa­nat Vak­fı’nda ger­çek­leş­tir­di. Dr. Meh­met Su­at Mer­toğ­lu ta­ra­fın­dan yö­ne­ti­len pa­nel­de İr­fan İn­ce ve Öz­gür Ka­vak bi­rer su­num yap­tı­lar. Top­lan­tı­nın üçün­cü ko­nuş­ma­cı­sı Prof. Dr. İs­ma­il Ka­ra ise ba­ba­sı­nın ra­hat­sız­lı­ğı se­be­biy­le pa­ne­le ka­tı­la­ma­dı.
“18. Yüz­yıl Os­man­lı Me­di­ne’si Bağ­la­mın­da İs­lâm Coğ­raf­ya­sı ve Ule­ma” baş­lık­lı su­nu­mun­da İr­fan İn­ce, bu yüz­yıl­da ule­ma ara­sın­da­ki iliş­ki­ler ağı üze­ri­ne tes­pit­le­ri­ni pay­laş­tı. Su­nu­mu­na mo­der­niz­min İs­lâm dün­ya­sı­na gi­riş ta­ri­hiy­le il­gi­li yak­la­şım­la­rın öze­ti­ni ve­re­rek gi­riş ya­pan İn­ce, bu çer­çe­ve­de Tan­zi­mat Fer­ma­nı’nın ila­nı, 1699 Kar­lof­ça Ant­laş­ma­sı ve Na­pol­yon’un Mı­sır’ı iş­ga­li (1801) gi­bi ta­rih­le­rin mi­lat ola­rak gös­te­ril­di­ği­ni ifa­de et­ti. Ken­di­si­nin il­gi sa­ha­sı­na gi­ren 18. yüz­yıl­da ic­ti­had ka­pı­sı­nın açıl­ma­sı­nı ve tak­li­din terk edil­me­si­ni sa­vu­nan “ye­ni­lik­çi” ha­re­ket­le­rin zu­hu­ru­nu esas alan ki­mi çağ­daş mü­el­lif­le­rin ise bu ta­ri­hi mo­der­niz­min baş­lan­gı­cı­na esas ka­bul et­tik­le­ri­ni ifa­de et­ti. Bu yüz­yıl­da ya­şa­mış iki önem­li âlim olan Mu­ham­med b. Ab­dil­veh­hâb (v. 1787) ile Şah Ve­liy­yul­lah Dih­le­vî’nin (v. 1762) gö­rüş­le­ri­nin bah­si edi­len dö­nem­le il­gi­li de­ğer­len­dir­me­ler­de mer­kez­de yer al­dı­ğı­nı be­lir­te­rek her iki âli­min de Hi­caz’la bağ­lan­tı­lı bir eği­tim­den geç­ti­ği­ni be­lir­te­rek, mev­cut de­ğer­len­dir­me­ler­de Os­man­lı’ya bağ­lı bir vi­la­yet olan Hi­caz’ın bu ka­bil ye­ni­lik­çi ha­re­ket­le­rin mer­ke­zi ola­rak gö­rül­dü­ğü­nü ifa­de et­ti.
 
(Makalenin tamamını okumak için "indir"e tıklayınız.)

خيار المحررين

SEMINARS

As the most traditonal activity of BISAV, the courses take place in every fall and spring of a year.

MORE INFO


تابعنا

الاشتراك في النشرة الإخبارية لدينا لتلقي الأخبار والتحديثات.