MAM ROUNDTABLE MEETINGS

Aristoteles’ten İbn Sînâ’ya Doğa Kavramı

Selime Çınar

8 Haziran 2024 Cumartesi 13:00 Salon: ŞAKİR KOCABAŞ SALONU

"İslam Felsefesi Konuşmaları" serisinin ikinci oturumunda Selime Çınar'ın doktora tezini dinleyeceğiz. 

Metafizik alanında felsefe tarihine önemli katkılarda bulunan İbn Sînâ'nın, benzer derecede katkıda bulunduğu diğer bir alan fiziktir. Bu alanda ele alınması gereken en önemli konulardan biri de doğa kavramıdır. İbn Sînâ'nın doğa kavramı konusunda Aristoteles'in ve Yeni-Platoncu filozofların düşüncelerine nispetle özgünlüğü, cevaplanması gereken önemli bir soruyu teşkil etmektedir. İbn Sînâ doğa kavramını hem cisme içkin seviyede hem de onu aşkın seviyede ele almıştır. Bir şeyin arazî değil bizzat hareketinin ve sükûnunun kendisinde bulunan ilk ilkesi olarak tanımladığı temel anlamda doğayı, unsurların hareketinin ilkesi olarak kabul etmiş ve bu ilkeyi fail bir güç sayarak, doğa konusunda tevarüs ettiği açıklamaları derinleştirmiş ve ayrıntılandırmıştır. İçkin doğayı unsurların sureti sayarak onu bir cevherle özdeşleştirmiştir. Böylece hareket olmadığında da cevherin var olduğunu, hareketi mümkün kılan meylin yahut cevherin kendisinden çıkan fiillerin ve niteliklerin doğa olmadığını, bu şekilde de hareketin ve sükûnun ilkesi olan doğanın değişimin içinde değişmeden var olduğunu vurgulamıştır. Aşkın doğa olarak feleklerin etkisini ve ayaltına yönelik idaresini kabul etmiştir. Bununla birlikte hem içkin hem aşkın doğa konusunda onu diğer filozoflardan kategorik olarak ayıracak bir görüşe sahiptir. Oluşun hareketle değil ancak varlık verme ile gerçekleşebileceğini savunarak, varlık ve mahiyet ayrımı temelinde ortaya koyduğu suret alma teorisi ile fizik seviyede fail saydığı doğadan metafizik seviyede fail olma özelliğini kaldırmış, böylece onu sadece hareket veren ve ancak hazırlayıcı olan bir ilkeye dönüştürmüştür. Bu şekilde kendisinden önceki diğer bütün filozofların benimsediği, doğanın bağımsız bir ilke olmadığı vurgusunu zirveye taşımıştır.

İLGİLİ YUVARLAKMASALAR

خيار المحررين

SEMINARS

As the most traditonal activity of BISAV, the courses take place in every fall and spring of a year.

MORE INFO


تابعنا

الاشتراك في النشرة الإخبارية لدينا لتلقي الأخبار والتحديثات.