II. Meşrutiyet Dönemi Klasik Paradigmaları

Mustafa Gündüz

1 Şubat 2008                
De­ğer­len­dir­me: Süleyman Kaya
 
Tür­ki­ye Araş­tır­ma­la­rı Mer­ke­zi’nin Bir Ki­tap/Bir Ya­zar prog­ra­mı­nın Şu­bat ayın­da­ki ko­nu­ğu Mus­ta­fa Gün­düz’dü. Gün­düz, An­ka­ra Üni­ver­si­te­si Eği­tim Bi­lim­le­ri Ens­ti­tü­sün­de 2005 yı­lın­da dok­to­ra te­zi ola­rak ta­mam­la­yıp II. Meş­ru­ti­yet’in Kla­sik Pa­ra­dig­ma­la­rı: İç­ti­had, Se­bi­lü’r-Re­şad ve Türk Yur­du’nda Top­lum­sal Tez­ler adıy­la ki­tap­laş­tır­dı­ğı ça­lış­ma­sı­nı din­le­yi­ci­le­re sun­du.
Gün­düz, Os­man­lı mo­dern­leş­me­si­nin ir­ti­fa nok­ta­sı ola­rak gör­dü­ğü II. Meş­ru­ti­yet dö­ne­min­de sa­de­ce si­ya­sî alan­da de­ğil, top­lum­sal alan­da da et­ki­li de­ği­şim­le­rin mey­da­na gel­di­ği­ni be­lirt­ti. Gün­düz’e gö­re Tan­zi­mat yıl­la­rın­dan iti­ba­ren oluş­ma­ya baş­la­yan Ba­tı­cı, Türk­çü ve İs­lâm­cı pa­ra­dig­ma­lar en yük­sek dü­zey­le­ri­ne bu dö­nem­de ulaş­mış­lar­dır. O yıl­lar­da bu üç pa­ra­dig­ma­nın söz­cü­lü­ğü­nü ise sı­ra­sıy­la İç­ti­had, Türk Yur­du ve Se­bi­lü’r-Re­şad der­gi­le­ri yap­mış­tır. Der­gi­le­rin fi­kir ba­ba­lı­ğı­nı ya­pan ya­zar­la­rın, mo­dern­leş­me ve top­lum­sal de­ğiş­me­ye kat­kı­la­rı­nı ele alan Gün­düz, bu çer­çe­ve­de dö­ne­min ay­dın­la­rı­nın; top­lum, top­lum­sal de­ğiş­me, eği­tim, dil, dil­de sa­de­leş­me, ka­dın ve ai­le ko­nu­la­rı­nı esas ala­rak ile­ri sür­dük­le­ri fi­kir­le­ri ana­liz et­mek­te­dir.
Üç ay­rı der­gi­de, bu ko­nu­lar üze­ri­ne ya­zan ay­dın­la­rın fi­kir­le­ri ara­sın­da de­tay­lar­da ba­zı fark­lı­lık­lar gö­rül­me­si­ne rağ­men as­lın­da bir­bir­le­ri­ne pa­ra­lel dü­şün­dük­le­ri­ni, ben­zer şey­ler söy­le­dik­le­ri­ni vur­gu­la­yan Gün­düz, ben­zer­lik­le­re ışık tut­mak üze­re yap­tı­ğı tab­lo­lar­dan ör­nek­ler gös­ter­di. Ko­nu­ğun bu hay­li il­ginç id­dia­sı, şüp­he­siz, ay­nı dü­şü­nür­le­rin si­ya­sî fi­kir­le­ri­ne da­ir da­ha ön­ce ya­pı­lan ça­lış­ma­lar­la çe­liş­mek­te­dir. Gün­düz, söz ko­nu­su ça­lış­ma­la­rın so­ru­nu­nu, fik­rî fark­lı­lık­la­rın da­ha faz­la öne çı­kar­tıl­ma­sı ve önem­li öl­çü­de fi­kir ay­rı­lık­la­rı­nın bu­lun­du­ğu­nun ile­ri sü­rül­me­si ola­rak gör­mek­te­dir.
Gün­düz son ola­rak, II. Meş­ru­ti­yet dö­ne­min­de da­ha ön­ce­le­ri söy­le­ne­me­yen, ya­zı­la­ma­yan fi­kir­le­rin ya­zıl­ma­ya, tar­tı­şıl­ma­ya baş­lan­ma­sı­na rağ­men dö­ne­min me­se­le­le­ri­ni çö­ze­cek çok ori­ji­nal, çok et­raf­lı çö­züm öne­ri­le­ri­nin or­ta­ya ko­nu­la­ma­dı­ğı­na da işa­ret et­mek­te­dir.

خيار المحررين

SEMINARS

As the most traditonal activity of BISAV, the courses take place in every fall and spring of a year.

MORE INFO


تابعنا

الاشتراك في النشرة الإخبارية لدينا لتلقي الأخبار والتحديثات.