Rusya Türklerinin Modernleşmeye Karşı Tepkileri

Mustafa Tuna

29 Haziran 2009
Değerlendirme: M. Talha Çiçek
 
İslâm ile modernleşme arasındaki çetrefilli ilişki son dönem İslâm tarihi üzerine araştırma yapan akademisyenlerin, konu her ne olursa olsun, zihinlerini bir şekilde meşgul eden başat meselelerdendir. Bu çerçevede, Mustafa Tuna’nın XVIII. yüzyıl sonundan XX. yüzyıl başına kadarki dönemde Rusya Müslümanlarındaki toplumsal dönüşümü analiz ettiği doktora tezi bu çetrefilli meselenin anlaşılmasına önemli bir katkı sağlamaktadır.
Bilkent Üniversitesi’ndeki lisans eğitimi sırasında Rusya üzerine aldığı derslerin kendisinde Rusya Müslümanlarına yönelik bir ilgi uyandırması üzerine Tuna, yaptığı okumalar neticesinde İdil-Ural bölgesine yönelir ve bu ilgi tezinin temel çerçevesini de belirler. Tuna, tezinde modernitenin Rusya Müslümanlarını nasıl etkilediği, Rusya Müslümanlarının moderniteye nasıl tepki verdikleri, modernist düşüncelerin Rusya Müslümanları arasında hangi networklar üzerinden yayıldığı gibi sorulara cevap aramaktadır. Modernite ile Rusya Türkleri arasındaki etkileşimi ulema, tüccar, köylüler ve entelektüeller üzerinden analiz eden tezin temel problematiklerinden biri de modernitenin bu sınıfları ve aralarındaki ilişkileri nasıl etkilediğidir.
Tez çalışmasında Kazan’daki arşiv belgeleri, Norman Ross Koleksiyonu ve çeşitli kütüphanelerdeki çoğu matbu eserlerden faydalanan Tuna, metodolojik olarak -hem kronolojik hem de kullanmak istediği entelektüel malzemeye yer veren bir strateji geliştirmek için- toplumsal değişimin aktörlerini ele alan ve zaman içinde bunlar arasındaki etkileşime odaklanan bir plan takip etmektedir.
Tuna tezinde, Rusya Türkleri örneğinde Rusya Müslümanlarının modernleşmesinin kendi doğal dinamikleri ile şekillenmediği, 1917 Devrimi ile kesintiye uğradığı ve bu bölgelerdeki modernleşmeye uyum sorunlarının bu müdahalelerin bir neticesi olduğu sonucuna varmaktadır.
 

EDITOR'S CHOICE

SEMINARS

As the most traditonal activity of BISAV, the courses take place in every fall and spring of a year.

MORE INFO


FOLLOW US

Add your e-mail address here to be informed about our programs (seminars, symposiums, panels, etc.).