Siyaset ile ahlakın çetrefil ilişkisine dair tespit, itiraf ve şikâyetler eski çağlara kadar uzanır. Ahlaki yetkinleşme ve erdemi siyasi söylemin merkezine alan en iddialı toplum tasarımlarında bile ahlaken tartışmalı yönler bulmak mümkündür. Eflatun, ideal sitesini bir soylu yalan üzerine bina etmekten kaçınamaz. Ahlaken kusursuz bir siyaset fikrini gözetenler gerçekçi bulunmaz, “siyasetten arındırılmış bir siyaset” vehmine kapıldıkları için yadırganırlar. Ahlaklı siyasetçiyi siyasi ahlakçıdan ayırt etmeye çalışan Kant, siyaseti bir uygulamalı ahlak doktrinine indirgemekle, siyasal olanın anlaşmazlık ve çatışma gibi en yaygın ve etkili olgularını görmezden gelmekle eleştirilir. Fakat yaşamın diğer alanlarında olduğu gibi siyasette de ahlaki ilkelere duyulan ihtiyaç inkâr edilemez; siyasi karar ve fiillerin etik niteliğine dair huzursuz bir bilinç ya da güçlü bir sezgi kendini hissettirmeye devam eder. Kamusal yaşama nezaret eden, bütün insani etkinliklerin kapsam ve içeriğini belirleyen siyasetin, ahlaki bakış açısından bağışık olması makul görülmez. Siyaset meydanına hâkim olan o bildik sinizme rağmen, olan bitene dair nihai değerlendirmelerimizde ahlaki muhakeme ve söz dağarcığımıza başvurmaktan kaçınamayız. Ahlak, temel bir duyarlılık ve güçlü bir normatif talep olarak siyasette varlığını korur.

Ulusal Siyaset Düşüncesi sempozyumunun üçüncüsünde siyaset ile ahlak arasındaki ilişki, bu ilişkinin içerdiği sorun ve gerilimler, siyasi etiğin günümüz dünyasında karşılaştığı zorluk ve sunabileceği imkânlar konu edilecektir. Kimilerinin “çoklu krizler dönemi” olarak tanımladığı zamanımızın meydan okumaları karşısında siyasi etik rehberlik edebilecek mi? Siyasi toplumsal varoluşumuz için bir ahlaki pusula aradığımızda hangi kaynaklara yönelebiliriz? Klasiklerden ne gibi ilhamlar alabiliriz? Siyasete dönük ahlaki kavrayışımızı diriltecek ne tür yeni müdahalelere ihtiyacımız var? 

Bu sorular ışığında sempozyumda aşağıdaki sorun ve konulara odaklanılacaktır:

• Siyaset düşüncesi, ahlak ve siyasi ahlak
• Siyaset düşüncesinde realizm ve yeni realizm
• Çağın sorunları karşısında siyasi etik
• Dijital teknolojiler ve siyasi etik
• Algoritmalar, büyük veri, yapay zekâ ve siyasetin dönüşümü
• Siyaset ve biyoetik
• Siyaset, ahlaki erdemler, ahlaki kusurlar
• Siyaset, yalan, yolsuzluk
• Kurallar, normlar ve siyaset
• Meşruiyet, haklar düzeni ve eşitsizlikler
• Ahlaki yargı yetisi ve siyasi etik
• Siyaset, ahlaki berraklık, ahlaki müphemlik
• Ahlaken zor vakalar, ikilemler ve siyasi etik
• İyi yaşam tasavvurları, adalet ve siyaset
• Demokrasinin etik temelleri ve demokratik siyasi etik
• Seçimler, siyasi katılım ve oy verme ahlakı
• Melez rejimlerde siyaset ve ahlak
• Liberalizm, post-liberalizm ve siyasi ahlak
• Değer çoğulculuğu, agonist siyaset ve ahlak
• Nihilizm, ahlak ve siyaset
• Post-sekülerlik, siyasi ilahiyat ve ahlak
• Maslahat/makasıd söylemi ve ahlak
• Dini otorite, fetva ve siyasi ahlak
• Ehven-i şer düşüncesi ve siyasi ahlak
• Devlet aklı, devlet sırrı, hikmet-i hükümetçilik ve siyasi ahlak
• Siyasi liderlik, demokratik liderlik ve ahlak
• Türkiye’de siyaset ve ahlak

Küresel Araştırmalar Merkezi ile Medeniyet Araştırmaları Merkezi tarafından planlanan ve 17-18 Ekim 2025 tarihinde Bilim ve Sanat Vakfı’nda gerçekleşecek olan bu sempozyum, konuyla ilgilenen tüm akademisyenleri, bağımsız araştırmacıları ve öğrencileri bir araya getirerek, siyaset düşüncesi alanındaki farklı bilgi, deneyim ve bakış açılarını ele almayı hedeflemektedir.

Başvuru

Sempozyuma katılım başvurusu için 250-500 kelimeyi aşmayan bildiri özetlerinizi [email protected] adresine gönderebilirsiniz. Kabul edilen tebliğ özetleri sempozyumun ardından e-kitap olarak yayınlanacaktır. Başvuru lisansüstü öğrencilerine de açıktır.

Önemli Tarihler

Son Başvuru Tarihi: 10 Temmuz

Sempozyum Tarihi: 17-18 Ekim

Düzenleme Kurulu:

Ahmet Okumuş, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

Muhammed A. Ağcan, İstanbul Üniversitesi

Nedim Nomer, Sabancı Üniversitesi

Ömer Taşgetiren, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

Özgür Kavak, Marmara Üniversitesi

Havva Yılmaz, Bilim ve Sanat Vakfı

Hüseyin Etil, Bilim ve Sanat Vakfı

Furkan Abbasoğlu, Bilim ve Sanat Vakfı

Bilim Kurulu:

Abdurrahman Atçıl, Sabancı Üniversitesi

Alim Arlı, Marmara Üniversitesi

Cüneyt Kaya, İstanbul Üniversitesi

Coşkun Çakır, İstanbul Üniversitesi

Feyzullah Yılmaz, Lahore University of Management Sciences

Gökhan Çetinsaya, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi

Hümeyra Özturan, Marmara Üniversitesi

İshak Arslan, Marmara Üniversitesi

İsmail Yaylacı, Marmara Üniversitesi

Kadir Temiz, İstanbul Medeniyet Üniversitesi

M. Akif Kayapınar, İstanbul Üniversitesi

Nurullah Ardıç, İstanbul Teknik Üniversitesi

Sami Erdem, Marmara Üniversitesi

Süleyman Güder, İstanbul Üniversitesi