Enderun Kitabevi

İsmail Özdoğan

14 Kasım 2008     
De­ğer­len­dir­me: Cumhur Ersin Adıgüzel
 
Tür­ki­ye Araş­tır­ma­la­rı bün­ye­sin­de de­ğer­len­di­ri­le­bi­le­cek, Tür­ki­ye üze­ri­ne ya­yın ya­pan der­gi ve ya­yı­nev­le­ri­mi­zi mi­sa­fir et­ti­ği­miz, Tür­ki­ye’ye da­ir ya­yın­cı­lık yap­ma­nın prob­lem­le­ri­ni, bu­gü­nü­nü ve ge­le­ce­ği­ni tar­tış­tı­ğı­mız soh­bet­le­rin al­tın­cı­sın­da, ko­nu­ğu­muz 1960’la­rın son­la­rı­na doğ­ru ku­ru­lan En­de­run Ki­ta­be­vi’nin ku­ru­cu­la­rın­dan İs­ma­il Öz­do­ğan idi.
Öz­do­ğan ko­nuş­ma­sın­da, ge­rek yap­tık­la­rı aka­de­mik ça­lış­ma­lar ve ge­rek­se ye­tiş­tir­dik­le­ri ta­le­be­ler va­sı­ta­sıy­la kül­tü­rü­mü­ze bü­yük kat­kı­lar­da bu­lun­muş ilim adam­la­rı­nın uğ­rak me­kâ­nı ve soh­bet et­tik­le­ri bir ki­ta­be­vi olan En­de­run Ki­ta­be­vi’nin geç­mi­şin­den ve ki­ta­be­vi­nin ku­rul­du­ğu dö­nem­de­ki kül­tür dün­ya­mı­zın ah­va­lin­den bah­set­ti.
En­de­run Ki­ta­be­vi’nin Ma­hir İz baş­kan­lı­ğın­da ve ara­la­rın­da, ço­ğu onun ta­le­be­le­ri olan İs­ma­il Erün­sal, Mus­ta­fa Uzun, Ve­fa Çam­di­bi, Er­tuğ­rul Düz­dağ gi­bi isim­le­rin bu­lun­du­ğu on ki­şi ta­ra­fın­dan ku­rul­du­ğu­nu ifa­de eden Öz­do­ğan, “bir ki­ta­be­vi kur­ma” dü­şün­ce­le­ri­nin, es­ki sa­haf ge­le­ne­ği­ni de­vam et­tir­mek ama­cı­na ma­tuf ol­du­ğu­nu söy­le­di. Öz­do­ğan, bu dü­şün­ce­le­ri­ni “okur-ya­zar tâ­ife­si bir ara­ya gel­sin, otur­sun, bi­len­ler an­lat­sın, bil­me­yen­ler din­le­sin is­te­dik” şek­lin­de di­le ge­tir­di. Öz­do­ğan’dan öğ­ren­di­ği­mi­ze gö­re ki­ta­be­vi­nin is­mi, Er­tuğ­rul Düz­dağ’ın tek­li­fi­dir. Ki­ta­be­vi mü­da­vim­le­ri ara­sın­da ise Zi­yad Ebuz­zi­ya, Ab­dül­ba­ki Göl­pı­nar­lı, Ce­mil Me­riç, Or­han Şa­ik Gök­yay, Sey­fet­tin Öze­ge, Tah­sin Ban­gu­oğ­lu, Ömer Fa­ruk Akün, Meh­med Ça­vu­şoğ­lu gi­bi ta­nın­mış ki­şi­ler bu­lun­mak­ta­dır. Üni­ver­si­te­den (İs­tan­bul Üni­ver­si­te­si) her gün iki üç ki­şi ki­ta­be­vi­ne gel­mek­te ve soh­bet­ler ya­pıl­mak­ta­dır.
Ma­hir İz Ho­ca’dan çok is­ti­fa­de et­tik­le­ri­ni bü­yük bir ka­dir­şi­nas­lık­la an­la­tan Öz­do­ğan, Ma­hir İz’in Eren­köy, Ar­na­vut­köy ve Emir­gan’da de­vam eden soh­bet­le­ri­ni yir­mi yıl bo­yun­ca ta­kip eder. İz, ku­ru­lu­şun­dan son­ra En­de­run Ki­ta­be­vi’nde de bü­yük bir alâ­kay­la ta­kip edi­len çok kıy­met­li soh­bet­ler ve­rir.
En­de­run Ki­ta­be­vi, bir ‘ki­ta­be­vi’ ola­rak ku­rul­ma­sı­na rağ­men, bir sü­re son­ra ki­tap ba­sa­bil­miş­tir. İl­kin Er­tuğ­rul Düz­dağ’ın Şey­hü­lis­lâm Ebus­su­ûd Efen­di Fet­va­la­rı Işı­ğın­da 16. Asır Türk Ha­ya­tı baş­lık­lı ça­lış­ma­sı­nı ya­yın­la­yan ki­ta­be­vi, Os­man­lı Araş­tır­ma­la­rı der­gi­si­ni yıl­da iki kez çı­kar­mak­ta­dır. Lib­rary of Con­gress ve The Bri­tish Lib­rary gi­bi ku­rum­la­rın Tür­ki­ye tem­sil­ci­li­ği­ni ya­pan Öz­do­ğan ay­rı­ca, mü­te­fer­ri­ka ki­tap­la­rın sa­haf­lar ara­sın­da ne den­li mu­te­ber ol­du­ğu­na dik­kat çe­ke­rek yurt­dı­şın­da­ki üni­ver­si­te kü­tüp­ha­ne­le­ri­ne, yaz­ma ve mat­bu çok sa­yı­da de­ğer­li eser gön­der­dik­le­ri­ni ve bu şe­kil­de Har­vard, Chi­ca­go, Sor­bon­ne gi­bi üni­ver­si­te­le­re uzun yıl­lar epey­ce ki­tap sat­tık­la­rı­nı be­lirt­ti.
En­de­run Ki­ta­be­vi’nin ku­rul­du­ğu dö­nem­de­ki ilim iş­ti­ya­kı­nı ve il­me/âli­me ve­ri­len de­ğe­ri gü­nü­müz­de gö­re­me­me­nin hüz­nü­nü duy­du­ğu­nu, kül­tü­rü­mü­zün bi­ze bı­rak­tı­ğı mi­ra­sın kıy­me­ti­nin gü­nü­müz­de la­yı­kıy­la bi­li­ne­me­di­ği­ni bü­yük bir his­si­yat­la di­le ge­ti­ren Öz­do­ğan’a gö­re, “En­de­run çev­re­si” di­ye ifa­de edi­le­bi­le­cek gay­ret­keş in­san­la­rın sa­mi­mi ça­ba­la­rı ar­tık ma­zi­de ka­lan bir ha­tı­ra­dır.

Öz­do­ğan, ki­tap­çı­lık ha­ya­tı bo­yun­ca biz­zat şa­hit ol­du­ğu ve­ya me­şâ­hir­den din­le­di­ği ba­zı ha­di­se­le­ri de din­le­yi­ci­le­re ak­tar­dı. Söz sa­hi­bi, mes­lek içe­ri­sin­de kırk yı­lı, ki­tap­lar ara­sın­da ise ya­rım as­rı aş­kın bir sü­re­yi ge­ri­de bı­ra­kan bir ki­şi olun­ca ki­tap, sa­haf, ki­tap kurt­la­rı hak­kın­da sa­yı­sız ha­tı­ra­ya sa­hip Öz­do­ğan’ın an­lat­tı­ğı ha­di­se­ler bü­yük bir il­giy­le din­len­di.

EDITOR'S CHOICE

SEMINARS

As the most traditonal activity of BISAV, the courses take place in every fall and spring of a year.

MORE INFO


FOLLOW US

Add your e-mail address here to be informed about our programs (seminars, symposiums, panels, etc.).