- ANA SAYFA
- ARAŞTIRMA MERKEZLERİ
- TAM
- İmparatorlukla Cumhuriyet Arasında Mustafa Kemal'in Gazetesi: Hakimiyet-i Milliye (1920-1924)
TAM YUVARLAK MASA TOPLANTILARI
İmparatorlukla Cumhuriyet Arasında Mustafa Kemal'in Gazetesi: Hakimiyet-i Milliye (1920-1924)
Kadir Kon
14 Mart 2019 Perşembe 17:00 Salon: ŞAKİR KOCABAŞ SALONU
Mart ayı Bir Kitap Bir Yazar programında konuğumuz Kadir Kon* ile İmparatorlukla Cumhuriyet Arasında Mustafa Kemal'in Gazetesi: Hakimiyet-i Milliye (1920-1924)** kitabını konuşacağız.
Doktora tezi olarak Bochum Ruhr Üniversitesi’nde (Almanya) 2015 yılında savunulan ve 2016 yılında kitap olarak yayınlanan bu çalışmada, Osmanlı İmparatorluğu’ndan Türkiye Cumhuriyeti devletine geçiş süreci Mustafa Kemal’in (Atatürk) gazetesi Hâkimiyet-i Milliye üzerinden takip edilmiştir. Kuşkusuz yeni devletin doğuşunda Mustafa Kemal Paşa’nın (Atatürk) rolü ve belirleyiciliği tartışma götürmez bir durumdur. Literatürde “İstiklal Savaşı” veya “Milli Mücadele” diye yer edinen ve neredeyse beş yılı bulan iç ve dış birçok askerî, siyasî gelişmeyi içeren sürecin ardından kurulan Türkiye Cumhuriyeti devletinin kuruluş tarihi/hikâyesi modern Türkiye’yi anlamlandırmada yadsınamaz bir öneme sahiptir. Bu anlamda söz konusu dönemi anlamada tarihçilere yardımcı olacak en önemli kaynaklardan birisi de TBMM merkezli “Milli Mücadele”’nin “resmî” yayın organı olma hüviyetini haiz ve bizzat Mustafa Kemal Paşa’nın kurduğu ve devam ettirdiği Hâkimiyet-i Milliye gazetesidir. 10 Ocak 1920’de, Mustafa Kemal Paşa’nın Ankara’ya gelişinden iki hafta sonra, yayınlanmaya başlanan Hâkimiyet-i Milliye gazetesi ilk bir yılı hariç günlük gazete olarak çıkartılmış olması nedeniyle adeta “Milli Mücadele”’nin günü gününe tutulmuş günlüğü niteliğindedir.
Sunumda öncelikle, Hâkimiyet-i Milliye bir gazete olarak ele alınacak ve bu bağlamda gazetenin yayın politikasından yazarlarına, mizanpajından yayın aralıklarına kadar özellikleri üzerinde durulacaktır. İkinci olarak 1920 başından 3 Mart 1924’te hilafetin kaldırılmasına kadar geçen sürede Türkiye’de meydana gelen iç ve dış siyasi gelişmelere Hâkimiyet-i Milliye gazetesinin “tepkisi” yayın politikasına yer verilecektir. Bu ikinci özellik önemlidir, zira gazete “Milli Mücadele”’nin lideri Mustafa Kemal Paşa’nın kontrolünde olduğundan ‘gelişen olaylara Mustafa Kemal Paşa’nın günü gününe tepkileri nasıl olmuştur?’ sorusuna cevap bulmada yeri doldurulamaz bir kaynak olma özelliğindedir. Üçüncü husus ise bir lider olarak Mustafa Kemal Paşa’nın başladığı yer ile mutlak liderliğe ulaştığı ve eski/geleneksel yapının siyasi bütün unsurlarını ortadan kaldırdığı 1924’e kadarki süreçte yaşanan aşamalara yer verilecektir.
* Dr., Öğretim Üyesi, İTÜ
** Westdeutscher Universitätsverlag GmbH, Bochum 2016
İLGİLİ YUVARLAKMASALAR
- Osmanlı Hat Sanatında Tekke Yazıları
- Bir Mirasın Tevarüsü / 30. Ölüm Yıldönümünde M. Seyfettin Özege
- Bir Sebk-i Hindî Şairi Olarak Şevket-i Buharî ve Osmanlı Şiirine Etkisi
- Osmanlı Edebiyatında Himaye Geleneği Üzerine Düşünceler
- Geç Osmanlı Dünyasında Mimarlık ve Hafıza - Arşiv, Jübile, Âbide
- Tasavvufi Geleneğin Osmanlı Siyasi Düşüncesinde Tezahürü
- Osmanlı Klasik Döneminde Cebir
- Osmanlı'nın Felsefi Mirası
- Fıkıhtan Hukuka: Osmanlı'da Hukuk Eğitiminin Dönüşümüne Sosyolojik Bir Bakış
- Musikiden Müziğe Osmanlı Türk Müziği: Gelenek ve Modernlik
- I. Dünya Savaşı Yıllarında Osmanlı Devleti'nde Casusluk Faaliyetleri
- Darülfünun Felsefe Hocası Olarak Babanzade Ahmed Naim
- Türklerde Askeri Müzik Geleneği: Tuğ, Nevbet, Mehter
- Süleymaniye Camii Geometrik Desenleri ve Tekil Bir Uygulama
- Alafranga Halleri: Geç Osmanlı'da Adab-ı Muaşeret
- Taşköprizade'nin Ahlak ve Siyaset Düşüncesi
- Doğumunun 125. Yılında Bir Dâhi: Şerif Muhiddin Targan /Modernleşme Sürecinde Bireyselleşme ve Virtüozite İlişkisi
- Osmanlı’da Adalet Fikri ve Pratiği
- Türk Romanı ve Siyaset
- Osmanlı İstanbul'unun Eğlence Kültürü ve Karagöz
- Mensur Bir Medhiye Örneği: Şâzî'nin Güzelce Ali Paşa Medhiyesi
- Osmanlı Devleti ve Şii Tebaası
- Akdeniz'de Osmanlı-İspanya Rekabeti, 1560-1574: Teşkilat, Denizgücü ve Savaş
- Osmanlı Klasik Çağında Hilafet Meselesi
- Nezakette Kusur Etmeyen Barbarlar: Cizvit Rahip Paul Tafferner'in Gözünden Osmanlı Diplomasisi (1665-1666)
- Hilafet ve Saltanat
- Osmanlı Mimarîsini Çalışmak
- Alevler İçinde Osmanlı İstanbulu: Erken Modern Dönemde Şehir Yangınları, Yönetim ve Toplum
- Uluslararası Siyasette Adalet Problemi
- Gabriel de Luetz, Aramon Baronu ve Senyörü, Osmanlı Topraklarında (1546-1553): Elçiliği ve Ma‘iyyetinin Mâhiyeti
- Çarlık Rusyası'nda Tiflis Vilayeti
- Osmanlı Kudüsü'nde Toplum ve Siyaset (1703-1789)
- İslam İktisat Düşüncesi: Birikim ve Yönelim
- Alfabe ve Dil Devrimi'nin Şiirde ve Çeviride İlk Etkileri: Kelimeler, Aktörler
- Habsburgların Entellektüel Diplomatı Busbecq ve Türk Mektupları
- İlhadı Tartışmak: 15. Yüzyılda Zeyniyye Tarikatı Dervişlerinin İbn Arabi Hakkındaki Düşüncelerinin Değişimi
- II. Selim Dönemi Osmanlı Diplomasisinin Ölçüt ve Çeperleri
- Osmanlı'da Geleneksel Temaşa Sanatlarından Sinemaya Geçiş
- Osmanlı Dünyasının Kadın Bânileri: Gülnuş Sultan
- Tarih Araştırmalarında Yeni Bir Metot: Osmanlı Arkeolojisi
- Kan Dolaşımı, Ameliyat ve Musiki Makamları: Kantemiroğlu ve Edvâr'ının sıra dışı müzikal serüveni
- 100. Yılında Filistin Meselesi: Osmanlılar, Siyonistler ve Balfour Deklerasyonu
- XIX. Yüzyıl Osmanlı Şehir Tarihi Yazımı: Hükümet Konakları Örneği
- İslam Siyaset Düşüncesi Kaynağı Olarak Füru-ı Fikıh Kitapları
- İstibdat’tan I. Dünya Savaşı’na Kadar Osmanlı’da Sinema
- Erken Modern Akdeniz Dünyasında Bir Osmanlı Liman Kentinin Oluşumu: İzmir (1580 - 1780)
- 16. Asırda Bir Osmanlı Coğrafyacısı: Sipâhizâde Mehmed ve Eseri Evzahu'l-mesâlik
- İstanbul, Modernlik, Sinema
- Kırık Bir İlk Hikâyesi: Türk Sinemasının Başlangıcına Dair
- Bir Osmanlı Şehrini Çalışmak 2
- Modernleşen Osmanlı Taşrasında Yönetmek ve Yönetilmek: Batı Anadolu Kazaları (1876-1908)
- İstanbul’da Sessiz Sinema ve Kamusal Alan
- Sanayileşme ve Şehir Gelişimi (1850-2000): Tarihsel Kaynaklar ve Yeni Yöntemler
- Osmanlı Şehirleri Atlası: Şehirler İçin Yeni Tanımlamalar
- Klasik Dönem Osmanlı Mimarisinde Geometrik Desenler
- Osmanlı Sinemasında Genel Hukuki Düzenleme Çalışmaları: Bir Lâyihanın Serencamı
- Bir Tarih Malzemesi Olarak Film
- Komitenin Ruhu Talat Paşa
- Şehir ve Mahalle: Osmanlı Trabzon'unda "Keşf-i Kadîm"
- Hilafet: Erken İslâm Tarihinden Osmanlı'nın Son Yüzyılına
- Siyasetnâmeleri Yeniden Okumak: Bir Yönetim Bilimci Gözüyle Geleneksel Siyasi Düşünce
- Amerika’da Osmanlı Tarihçiliği
- Amerika ve Modern Türkiye’nin Oluşumu: Bilim, Kültür ve Siyasi İttifaklar
- Mamure'ye Bakmak İmarı Görmek: Bir Osmanlı Mahallesinin Teşekkülü ve Tekâmülü
- Yüzyıllık Metinlerle Tanburi Cemil Bey
- II. Meşrutiyet Döneminde Kadıköy’de Gündelik Hayat ve Sayfiye Kültürü
- Milli Sinema Osmanlı'da Sinema Hayatı ve Yerli Üretime Geçiş
- Sultan Osman’ın Bastırdığı Üç Nadir Sikke
- Osmanlı Deniz Tarihçiliği: Otobiyografik Bir Anlatı
- Osmanlının Son Döneminde Evlerdeki Hatların Kültürel Rolü
- Osmanlı’da Köleliğin Sonu: Uluslararası Hukuk ve Mahremiyetin Siyaseti
- Osmanlı Toplumunda Kültürel Üretim Mekânları
- Devletin Kahyası, Sultanın Efendisi Mehmed Said Hâlet Efendi
- Türkiye Cumhuriyeti’nde Fıkıh Literatürü: Bir Hasıla
- IX./XV. Asır Kahire'sinde Ulema, Medrese ve İslami İlimlerin Yüksek Öğretimi
- Eski Köye Yeni Roman
- 18. Yüzyıl Osmanlı’da Savaş Esirleri
- Osmanlı Akdeniz'inde Kurumsal Dönüşüm ve Girişimci Ağlar: "18. Yüzyıl Levant Kumpanyası Tüccarları ve İngiliz Tüccar Aileler"
- Geç Osmanlı’dan Erken Cumhuriyet’e İstanbullu Müzisyenlerin Sosyal Profil Analizi: Sosyal Ağlar ve Bir “Meslek” Olarak Müzik
- Edirne Üç Şerefeli Cami ve Belgeler Üzerinden Erken Dönem Onarımları
- Basra Körfezi'nde Osmanlı Denizcilik Faaliyetleri (1847-1914)
- İslam Siyaset Düşüncesinde Siyasal Nerede Aranmalı?
- Çehrin Seferi (1678) ve Osmanlıların Kuzey Politikası
- Osmanlı İmparatorluğu Posta Tarihi
- Bırakın Çocuk Oynasın
- Felsefe ve Vahiy: Sa‘îd b. Dâdhürmüz ve Felsefî Risâleleri
- Osmanlı Matbaacılığının Yerelleşmesi: Yasal Zemin, Aktörler ve Toplumsal Ağlar, 1831-1863
- Milli Görüş Hareketi’nin Laiklik Anlayışı
- 19. Yüzyılda Kendini Yazmak: Nigar Hanım'ın Günlüklerinde Benlik İnşası
- Osmanlı-Güneydoğu Asya İlişkileri
- Türk Sineması ve Popüler Müzik
- İlimleri Sınıflamak: İslam Düşüncesinde İlimler Tasnifi
- Osmanlı Matbuat Kapitalizmi ve Milliyetçilik (1913-1914)
- Tek ve Tenha: Akif Emre
- Osmanlı'da Siyasi ve Hukuki Bilginin Sekülerleşmesi Bağlamında 'Meşrutiyet' Kavramı (1860-1911)
- 18. Asrın İlk Yarısında Osmanlı-Şii İlişkileri ve Osmanlı Hilafeti
- Osmanlı İmparatorluğu’nun Tuna Donanması: Teşkilatı ve Faaliyetleri (1683-1718)
- Cumhuriyetin Yüzüncü Yılında Kültür Politikaları
- Müziği Kitaptan Dinlemek
- Türk Beşleri: İdeolojiden Tahayyüle Bir Cumhuriyet Ütopyası
- Alaturka: Türk Müziğinde Bir Üslup
- Kadîm ile Cedîd Arasında – III. Selim Döneminde Bir Mevlevi Şeyhi: Abdülbâki Nâsır Dede’nin Musıki Yazmaları
- Osmanlı'nın Para İle İmtihanı
- Siyasi Tecdîd ve Osmanlılar
- Toplumsal Muhalefetin 100 Yıllık Muhasebesi: Sol, Liberalizm, İslamcılık
- Geç Osmanlı Dönemi Romanlarında Şair ve Şiir
- Geç Osmanlı Toplumunda Matbaalar ve Kitap Yayıncılığı
- Serhadde Osmanlı Garnizonları
- Türk Romanında Başlangıçlar ve Sonlar
- Ok, Tüfek ve At 16. Yüzyıl Osmanlı Askerî Devrimi
- Mabeyn-i Hümayun
BİSAV YAZ PROGRAMI 2024
Batı Sonrası Dünya / Karşıtlıklar, Perspektifler ve Yeni Düzen Arayışları 3-7 Eylül 2024
DETAYLI BİLGİ