TAM YUVARLAK MASA TOPLANTILARI

İmparatorlukla Cumhuriyet Arasında Mustafa Kemal'in Gazetesi: Hakimiyet-i Milliye (1920-1924)

Kadir Kon

14 Mart 2019 Perşembe 17:00 Salon: ŞAKİR KOCABAŞ SALONU

Mart ayı Bir Kitap Bir Yazar programında konuğumuz Kadir Kon* ile İmparatorlukla Cumhuriyet Arasında Mustafa Kemal'in Gazetesi: Hakimiyet-i Milliye (1920-1924)** kitabını konuşacağız.

Doktora tezi olarak Bochum Ruhr Üniversitesi’nde (Almanya) 2015 yılında savunulan ve 2016 yılında kitap olarak yayınlanan bu çalışmada, Osmanlı İmparatorluğu’ndan Türkiye Cumhuriyeti devletine geçiş süreci Mustafa Kemal’in (Atatürk) gazetesi Hâkimiyet-i Milliye üzerinden takip edilmiştir. Kuşkusuz yeni devletin doğuşunda Mustafa Kemal Paşa’nın (Atatürk) rolü ve belirleyiciliği tartışma götürmez bir durumdur. Literatürde “İstiklal Savaşı” veya “Milli Mücadele” diye yer edinen ve neredeyse beş yılı bulan iç ve dış birçok askerî, siyasî gelişmeyi içeren sürecin ardından kurulan Türkiye Cumhuriyeti devletinin kuruluş tarihi/hikâyesi modern Türkiye’yi anlamlandırmada yadsınamaz bir öneme sahiptir. Bu anlamda söz konusu dönemi anlamada tarihçilere yardımcı olacak en önemli kaynaklardan birisi de TBMM merkezli “Milli Mücadele”’nin “resmî” yayın organı olma hüviyetini haiz ve bizzat Mustafa Kemal Paşa’nın kurduğu ve devam ettirdiği Hâkimiyet-i Milliye gazetesidir. 10 Ocak 1920’de, Mustafa Kemal Paşa’nın Ankara’ya gelişinden iki hafta sonra, yayınlanmaya başlanan Hâkimiyet-i Milliye gazetesi ilk bir yılı hariç günlük gazete olarak çıkartılmış olması nedeniyle adeta “Milli Mücadele”’nin günü gününe tutulmuş günlüğü niteliğindedir.

Sunumda öncelikle, Hâkimiyet-i Milliye bir gazete olarak ele alınacak ve bu bağlamda gazetenin yayın politikasından yazarlarına, mizanpajından yayın aralıklarına kadar özellikleri üzerinde durulacaktır. İkinci olarak 1920 başından 3 Mart 1924’te hilafetin kaldırılmasına kadar geçen sürede Türkiye’de meydana gelen iç ve dış siyasi gelişmelere Hâkimiyet-i Milliye gazetesinin “tepkisi” yayın politikasına yer verilecektir. Bu ikinci özellik önemlidir, zira gazete “Milli Mücadele”’nin lideri Mustafa Kemal Paşa’nın kontrolünde olduğundan ‘gelişen olaylara Mustafa Kemal Paşa’nın günü gününe tepkileri nasıl olmuştur?’ sorusuna cevap bulmada yeri doldurulamaz bir kaynak olma özelliğindedir. Üçüncü husus ise bir lider olarak Mustafa Kemal Paşa’nın başladığı yer ile mutlak liderliğe ulaştığı ve eski/geleneksel yapının siyasi bütün unsurlarını ortadan kaldırdığı 1924’e kadarki süreçte yaşanan aşamalara yer verilecektir.

 

* Dr., Öğretim Üyesi, İTÜ

** Westdeutscher Universitätsverlag GmbH, Bochum 2016

İLGİLİ YUVARLAKMASALAR

EDİTÖRDEN

SEMİNERLER

Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.