English GİRİŞ YAP

MAM YUVARLAK MASA TOPLANTILARI

İstanbul'da Futbolun Mekânsal Tarihi: Mesireden Halı Sahaya Şehirde Futbolun Mekânı (1880-2019)

Salih Demirci

20 Kasım 2021 Cumartesi 14:00 Salon: ZEYREK SALONU

Medeniyet Araştırmaları Merkezinin Tezgahtakiler toplantı dizisi Şehir Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde hazırladığı tezini dinlemek üzere Salih Demirci'yi konuk ediyor. Demirci'nin tezi İstanbul'da futbolun mekansal dönüşümünü inceliyor.

"Bu tez çalışması İstanbul'da futbolun mekânsal gelişimini ve dönüşümünü ulusal rekabet ve uluslararası başarı ekseninde değerlendirmektedir. Bu amaçla, basılı ve dijital kaynakların yanı sıra tanıklıklar ve mülakatlar aracılığılıyla İstanbul'un nizami ölçekteki futbol sahalarının tarihsel ve güncel envanteri oluşturularak şehirde futbolun mekânına ilişkin bir dizi kapsamlı değerlendirme yapılmıştır. Özgün ve öncü tarihsel tecrübesiyle İngiltere'de kurumsallaşan futbol İstanbul'da ilk olarak mesirede, herkesin belli bir zamanda iştirak ettiği birer kamusal alan olan çayırlarda oynanmıştır. Sonrasında kent içi nitelikli alanların, başta okulların, talim ve kent meydanlarının futbola tahsis edildiği ikinci bir gelişim evresi geçirmiştir. Sonrasında kırdan kente göç ile oluşan yeni mahalleler içerisindeki niteliksiz alanların futbol sahası olarak kullanılmasıyla çeşitlenen ve gelişen futbol ortamı, şehrin gündelik yaşamına derinlemesine nüfuz etmiştir. Zaman içerisinde söz konusu bu niteliksiz mekânların küçük bir kısmının kalitesi artmış, futbolun yoğun oynandığı bazı sahaların zemini çimle kaplanmış ve bu mekânlar tanımlı birer futbol sahasına dönüşmüştür. Fakat 20. yüzyılın sonuna doğru İstanbul'da kentsel mekân giderek farklılaşmaya başlamıştır. Artan nüfus, otomobillerin sokakları ve diğer nitelikli-niteliksiz alanları işgali ile zamanla sokağın tekinsiz bir hal alması, İstanbul'daki yoğun inşaat faaliyetleri ve kentsel dönüşüm uygulamaları futbol pratiğini kentin nüfus yoğun bölgelerinden dışlamaya başlamıştır. Nitelikli bir kamusal alan olarak mesirede başlayan futbol, 2019 yılına gelindiğinde artık yalnızca futbola mahsus, etrafı çevrili ve dışarıya kapalı, birçoğu ücretli olan az sayıdaki küçük halı sahaya sıkışmıştır. Bu sahalarda ortaya çıkan futbol okulları, futbolun şehir merkezinden dışlanmasının ve şehirdeki yeni çocukluk hâlinin bir sonucu olarak önemli bir boşluğu doldurmaya çalışmaktadır. Nihayetinde tarihsel süreç içerisinde İstanbul'da mevcut sahaların niteliği ve bilgi-birikim artarken, futbol sahalarının nüfusa oranla sayısı ve şehirde futbol pratiğine erişim imkânı azalmıştır. 2019 yılı itibariyle örneklem dahilindeki İstanbul ilçelerinde 59 adet nizami ölçülerde faal futbol sahası bulunurken, 1880 ile 2019 yılları arasında 248 nizami futbol sahası futbola kapanmıştır. Bu durum, İstanbul'un ve Türkiye'nin futboldaki rekabet kapasitesini doğrudan etkilemektedir."

İLGİLİ YUVARLAKMASALAR

HAVADİS

TÜM HABERLER

EDİTÖRDEN

BİSAV YAZ PROGRAMI 2024

Batı Sonrası Dünya / Karşıtlıklar, Perspektifler ve Yeni Düzen Arayışları 3-7 Eylül 2024

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.